Nieuw stuk van Frieda: Stel je voor, je zit beneden en 20 trombones spelen vanaf de rondom-balustrade van het Muziekgebouw boven je, terwijl Pitou Nicolaes en Jasmine Karimova samen met Frieda zingen over dat wat in onze tijd zo anders is dan in Bruckners tijd, maar ook over zaken die helemaal niet veranderen. Frieda’s vier brieven aan haar over- overgrootmoeder vertellen het verhaal.

‘Elisabeth’
Frieda over haar nieuwe compositie: ‘Met het vieren van Bruckners verjaardag grijpen we terug in de tijd. Zijn naam en de namen van zijn tijdgenoten zijn gangbaar en worden vaak met de term ‘componist’ geassocieerd. Ik wil me ervan bewust worden hoe ver we daadwerkelijk teruggaan en belde mijn grootmoeder Jorinde, mijn bron van informatie als het om het verleden gaat. Samen kwamen we achter het volgende: Toen de tweede symfonie van Bruckner tijdens de wereldtentoonstelling van 1873 in première ging, was mijn over-over-over-grootmoeder Elisabeth een jonge vrouw, ongeveer zo oud als ik nu. Dat zijn 6 generaties en 5 generaties terug: 6. Elisabeth Schnorr von Carolsfeld (geb. Kerner) uit 1857 5. Maria uit 1885 4. Ingeborg uit 1910 3. Jorinde uit 1943 2. Svea uit 1966 1. Frieda uit 1996.’

Muzikale tijdreis
Mijn grootmoeder Jorinde kan zich niet veel meer herinneren van haar overgrootmoeder Elizabeth, behalve dat haar man jong was gestorven en dat ze haar 3 dochters als weduwe grootbracht. Met de rente van haar aandeel in de mijnen die haar familie bezat, konden de drie vrouwen zich een aantal reizen naar Italië veroorloven, destijds een luxe grote reis vanuit Saksen, Duitsland. Mijn eigen overgrootmoeder Ingeborg stierf een jaar nadat ik geboren was en ik ken haar ook alleen van verhalen die mij verteld zijn. Zal ik me deze verhalen over 50 jaar nog herinneren? En toch herinneren we ons de muziek van Bruckner die een tijd-overbruggende kracht heeft die zelfs boven de spanne van grootmoeders verhalen uit gaat. Dat is indrukwekkender dan ik besefte. Met het stuk ‘Elisabeth’wil ik met behulp van de door de tijd-reizende kracht van muziek in contact treden met mijn over-over-grootmoeder. Ik wil haar vertellen over de dingen die enorm zijn veranderd, maar ook over de dingen die we wellicht gemeen hebben.

Vier delen
Om de tijd-overbruggende link die Bruckners muziek heeft gecreëerd in stand te houden probeer ik zo veel mogelijk structurele elementen over te nemen. Het stuk zal vier delen hebben.  

1. Moderato (mässig bewegt) Een deel waarin ik haar vertel over de, in c mineur, veranderingen die de planeet en de natuur hebben doorgemaakt in de afgelopen 150 jaar 
2. Andante (feierlich, etwas bewegt) Een deel waarin ik haar, in c mineur, vertel over hoe de rol van de vrouw in de maatschappij is veranderd
3. Scherzo (mässig schnell) Een deel waarin ik haar vertel over mijn beroep, in As majeur, het zijn van componist en hoe mijn zoektocht naar inspiratie vergelijkbaar moet zijn met die van componisten uit haar tijd, terwijl het beroep er heel anders uit is gaan zien
4. Trio (gleiches Tempo) Een deel waarin ik haar vertel over de mensen om mij heen, in c mineur, die uit allemaal verschillende hoeken van de wereld komen

Koor & Zang
Deze 4 ‘brieven’ zullen deels letterlijk op muziek worden gezet, maar ook deels puur muzikaal omgezet worden. Elisabeth zal worden uitgevoerd door een trombonekoor van 15 musici met Sebastiaan Kemner als eerste trombone. Deze instrumentkeuze zal bijdragen aan een klankkleur die aan Bruckners muziek herinnert. Samen met Jasmine Karimova en Pitou Nicolaes zal ik de gezongen delen van de brieven overdragen aan het publiek. Pitou en Jasmine zijn beide karakteristieke zangeressen/ componisten die met hun achtergrond in songwriting de voorstelling helpen de grenzen tussen genres te overbruggen om een wijder publiek aan te spreken. De tweede symfonie van Bruckner heeft door de vele vallende stiltes (schertsend ‘Pauzensymfonie’ genoemd) een sterk verhalende kwaliteit. Niet slechts narratief, maar ook vertellend. Dit aspect wil ik graag in mijn stuk weerspiegelen. Ook verschillende motieven, akkoordprogressies of ritmische cellen die voor mij karakteristiek zijn voor de symfonie zullen terugkeren om de link tussen toen en nu te versterken. Zal Elisabeth antwoorden?

Uitvoerenden
Lonelinoise, Pitou Nicolaes & Jasmine Karimova