Jan Peter De Graaff Bart Grietens 6 1024x682

Playlist

De keuze van Jan-Peter de Graaff

Een hommage aan zijn grote liefde: de saxofoon

Jan-Peter de Graaff is gastcurator voor Festival Dag in de Branding in Den Haag. Voor de editie van 19 oktober 2024 stelde hij een programma samen met de saxofoon in de schijnwerpers. Het hoogtepunt is de wereldpremière van De Graaffs eigen ‘Concerto Metropolitain’ voor het Ardemus Saxophone Quartet en het Residentie Orkest. 9 Jaar oud was De Graaff toen hij verliefd werd op de saxofoon. Hij ging het instrument bespelen en gebruikt het regelmatig in zijn eigen werk. Voor New Music NOW maakte hij een playlist met favoriete Nederlandse stukken met de saxofoon in de hoofdrol. Klassiekers van Tristan Keuris, Otto Ketting en Louis Andriessen wisselt hij af met recente werken van Maxim Shalygin, Tijmen van Tol, Guus Janssen en Peter Vigh. ‘Fast movement and Epilogue’ van Joey Roukens mocht niet ontbreken. Want dat stuk was voor De Graaff de aanleiding om zelf te willen componeren. “Niet moeilijk doen, goede noten en rap een beetje.”

Tristan Keuris – Concerto voor Saxofoonkwartet en Orkest

Tristan Keuris is samen met Otto Ketting de enige Nederlandse componist die een concert voor saxofoonkwartet en orkest schreef. Een van de beste Nederlandse componisten van de 20e eeuw, door sommige tijdgenoten ooit omschreven als “Brahms met foute noten.” Ik hoor vooral een extreem lyrische componist, met een groot oor voor detail en vakmanschap. Hij was bovendien een geweldig orkestrator.

Louis Andriessen – De Stijl

Mijn favoriete werk van Louis Andriessen waarin de saxofoonsectie een grote rol speelt. De Stijl is een hommage aan Mondriaan, waarin 3 instrumentgroepen (saxen+trombones, piano+basgitaar, vrouwenkoor+fluiten en trompetten) met elkaar de strijd aangaan, in verschillende gedaanten als de basiskleuren Rood, Geel en Blauw waarin Mondriaan schilderde. Het slagwerk vormt het 'zwart': de afbakening van de basiskleuren. Een vrouwenkoor zingt de vorm en kleurprincipes uit Mondriaans eigen manifest, en dat allemaal in boogie-woogie-stijl (verwijzend naar de Victory Boogie-Woogie). In de tweede helft van het stuk omschrijft een actrice een ontmoeting met Piet Mondriaan, in een hevig gestileerde, hoekig ritmische manier van spreken, met zo min mogelijk sentiment, terwijl de boogie-woogie gevaarlijk doordendert. Het stuk sluit af met een grande finale, een tutti-boogie-woogie.

Maxim Shalygin – Todos los fuegos el fuego

Maxim onderzoekt in dit stuk alle klankmogelijkheden van de 8(!) saxofoons die hij tot zijn beschikking heeft. Van zacht fluisterend, tot zwaar en intens, van megavirtuoze loopjes tot ijzige verstilling, alles komt in deze symfonisch te noemen cyclus van anderhalf uur voorbij. Ik heb gekozen voor het tweede deel: Death of a Mosasaurus. Een prachtige klaagzang, zacht en intiem, die steeds intenser wordt.

Tijmen van Tol – Saxofoonkwartet

Tijmen componeerde dit werk voor de Dutch Classical Talent competitie waar het Ardemus Saxofoonkwartet aan meedeed in 2018. Het was voor mij als in het publiek de eerste kennismaking met de prachtige homogene en zuivere klank van dit kwartet. Het stuk volgt patronen van mensen die praten in hun slaap. Halve zinnen, plotselinge wendingen, maar uiteindelijk alleen een uitdijende en inkrimpende klankbeweging.

Peter Vigh – Vlecht

Arno Bornkamp is een van 's Nederlands bekendste saxofoonsolisten en docent van vele solisten. Recent heeft hij een aantal cd's opgenomen op baritonsaxofoon, waarmee hij een lans wil breken voor de prachtige veelzijdige klank van dit onbekendere lid van de saxofoonfamilie. Peter Vigh, die saxofoon studeerde bij Arno Bornkam en compositie bij Willem Jeths, schreef dit solostuk voor zijn voormalige saxofoonleraar. Het lijkt alsof twee klanktexturen ('rond' en 'ruw') van de baritonsax langzaam in elkaar worden 'gevlochten'.

Otto Ketting – Symphony for saxophones and orchestra

Wederom een klassieker: het eerste werk van een Nederlandse componist voor saxofoonkwartet en orkest. Met inspiratie van gamelan-modi en -patronen schreef hij een intens, luid en razendsnel werk. Net als Andriessen zet Ketting verscheidene blokken uit het orkest in contrasterende bewegingen tegenover elkaar: saxen, koper en strijkers. In het orkest spelen geen houtblazers. Het werk werd bekroond met zowel de Rostrum of Composers Prijs als de Matthijs Vermeulen Prijs.

David Dramm – Master Bop Blaster

Dit werk heeft een legendarische status verworven onder zowel componisten en saxofonisten. Componist David Dramm zingt en rapt over jazzcomponist en pianis Thelonious Monk, begeleidt door een ronkend Aurelia Saxofoonkwartet, als eerbetoon aan de jazz van de jaren '40 en '50. Het basmotief heeft een plek gevonden in mijn nieuwe Concerto Metropolitain voor saxofoonkwartet en orkest.

Joey Roukens – Fast movement and Epilogue

Een razendsnelle rat-race gecomponeerd voor Tokyo Sinfonietta, met prominente rollen voor sopraan- en altsax. Het was het eerste stuk wat ik van Joey hoorde, tijdens een radiouitzending van de Gaudeamus Muziekweek. Het gaf voor mij de doorslag om auditie te gaan doen voor het conservatorium om zelf een carrière als componist na te streven. De combinatie van chromatiek, riffs, uit balans geslagen ritmiek en een prachtig palet aan instrumentale mengkleuren werkte voor mij als een rode lap op een stier: dit wilde ik ook kunnen. Niet moeilijk doen, goede noten en rap een beetje. Het werk heeft nog steeds een speciaal plekje in mijn hart.

Guus Janssen – Verstelwerk

Jazzmusici kunnen geen klassiek spelen en klassieke musici geen Jazz. Toch doet mijn oud-compositieleraar in dit werk hier een poging, door een Jazztrio (waarin hij zelf meespeelt) zo rigide mogelijk te laten klinken, en het orkest zo dwars mogelijk te laten spelen, als een groep wilde dieren die maar met moeite in bedwang gehouden kan worden. Maar soms zijn de musici uit het trio juist de wildebrassen en klinken er keurige akkoorden uit het orkest. Concept en sabotage. Houten schuurtjes. De drums blaffen, de sax hinnikt, de piano maakt er gehakt van. Bont is het juiste woord. In letterlijke zin.

Meer playlists

Playlist

De keuze van Kris Oelbrandt

Verstilling

Kris Oelbrandt geboren in Sint-Gillis-Waas (België), is een componist die gefascineerd is door de theorie en achtergrond van muziek. Na een periode als monnik in […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Richard Rijnvos

Een hommage aan de einzelgänger

Als een muzikale stadsarchitect bouwt Richard Rijnvos sinds midden jaren negentig aan een consistent œuvre met meerdelige cycli en dwarsverbanden. Zijn magnum opus is Grand […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Yannis Kyriakides

Rewire-tips

Naar aanleiding van het internationale festival Rewire in Den Haag hebben we Yannis Kyriakides gevraagd om een aantal tips te geven. De programmering is steevast […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Setareh Nafisi

multidisciplinair

Setareh Nafisi is een interdisciplinaire componist en maker. In haar werk, dat gaat over menselijke verhoudingen, combineert zij vaak psychologie met gemengde media. Zij verweeft […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Monica Akihary

vernieuwing vanuit traditie

Vernieuwen vanuit de traditie. Dat is de rode draad in de playlist die Monica Akihary ons stuurde met tracks van Nederlandse componisten en improvisatoren die […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Celia Swart

Anders en verfrissend

Zondag 3 maart 2024 staat ons wekelijkse programma New Music NOW op TV ONS in het teken van de componist Celia Swart. Na haar afstuderen […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Brendan Faegre

Mostly Dutch & Punk

Hij trekt miljoenen kijkers. Componist en slagwerker Brendan Faegre is een TikTok-fenomeen. Met zijn domestic beats maakt hij van zijn keukenkastjes en badkamer imposante slagwerkinstallaties. […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Emma Roijackers

contrasten

De violiste Emma Roijackers is vorig jaar in Amsterdam gestart met haar eigen HearAndNow Chamber Music Festival. Zij wil oudere muziek koppelen aan gloednieuwe stukken […]

Lees meer

Playlist

De keuze van David Dramm

Muziek voor een etmaal

Wij vroegen componist David Dramm om een playlist met circa tien favoriete stukken. Hij kwam op het idee om voor elk uur van een etmaal […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Oene van Geel

Een kijkje in Van Geels luisterkeuken

Op 23 december gaat bij Holland Opera ‘Reynaert de V’ in première. Het startsein voor een grote landelijke tournee met deze nieuwe muziektheaterproductie, waar Oene […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Trevor Grahl

Eclectische keuze

Onlangs verscheen het cd-album ‘Of Ancient Days’ van de Canadees/Amsterdamse componist Trevor Grahl. Tussen de delen van Bachs partita ‘Sei Gegrüsset, Jesu Gütig’ strooit hij […]

Lees meer

Playlist

De keuze van Maxim Shalygin

met muziek die ertoe doet

Maxim Shalygin luisterde in zijn studentenflat in Kyiv naar Louis Andriessen. Hij verhuisde naar Nederland om aan het Koninklijk Conservatorium verder te studeren. Hij is […]

Lees meer