Arnold Schönberg – Friede auf Erden

Arnold Schönberg schreef met Friede auf Erden een van zijn laatste tonale composities. Hij baseerde zijn koorwerk op een gedicht van Conrad Ferdinand Meyer, die zich erover verbaast dat de vredesengelen niet kunnen verhinderen dat bloedige conflicten de mensheid blijven teisteren. Het Nederlands Kamerkoor zette dit iconische stuk vorig jaar op cd.

Marion von Tilzer – Malala Speaks

Met Malala Speaks componeerde Marion von Tilzer en hommage aan de Pakistaanse activiste Malala Yousafzai (1997). Zij groeide op in een regio die in handen viel van de Taliban en kwam op voor vrouwenrechten en onderwijs voor meisjes. Haar moed moest ze bekopen met een mislukte aanslag op haar leven die haar ernstig verwondde. Zij kreeg in 2014 de Nobelprijs voor de Vrede. Marion von Tilzer maakte voor haar koorwerk een compilatie van uitspraken van Malala.

“The Taliban tried to stop us and attacked me and my friends.But their bullets could not silence us. We survived and our voices have grown louder. Weakness, fear, and hopelessness died; Power, strength, and courage was born. I am Shazia, I am Kainat, I am Kainat Soomro, I am Mezon. I am Amina. Let us be the last generation to see empty classrooms, lost childhoods and wasted potential. Let us bring equality, justice and peace to all. Peace for All.”

Lucas Wiegerink – De klacht van de vrede

Voor Capella Brabant toonzette Lucas Wiegerink delen uit de Klacht van de Vrede. Een ijzersterke tekst van Erasmus. De Vredesgodin rukt de haren uit haar hoofd: waarom lukt het de mens maar niet om in vrede te leven? Lucas Wiegerink schreef een steengoed stuk dat door het hele land te horen was en gelukkig is gefilmd. Pieter van Loenen speelt viool, Arno van Wijk orgel. Marc Versteeg dirigeert. Jibbe Willems schreef een pakkende theatertekst die parallel met de muziek wordt vertolkt door actrice Anna Schoen.

Shalygin, Richter, Fedorov – Concert for Peace

Op 6 maart 2022, nog geen twee weken na de Russische invasie in Oekraïne, vond in een uitverkocht Concertgebouw het Concert for Peace plaats. Een initiatief van de celliste Maya Fridman, slagwerker Konstantyn Napolov en de pianiste Anna Fedorova. Een avond lang traden prominente musici op: een oproep tot vrede. Ook nieuwe muziek stond op de lessenaars. Konstantyn Napolov vulde met het geluid van één kleine Chinese gong de Grote Zaal in Droplets II van Christiaan Richter. Maxim Shalygin dirigeerde het Concertgebouw Kamerorkest in zijn eigen compositie Lullaby en een deel uit Tristium van Svyatoslav Lunyov. Dana Zemtsov speelde werk van de componerende pianist Borys Fedorov, die kort na de oorlog van Kyiv naar Den Haag is verhuisd.

Toek Numan – Drie Haiku

De haiku-gedichten van de 17e-eeuwse Japanner Basho zijn tijdloze klassiekers. Toek Numan koos drie haiku’s over vrede voor een cyclus met drie koorwerken. Hij ziet de teksten als “rijke, pakkende beelden, bijna tekstuele foto’s.”

Maxim Shalygin – Drop after Drop

Maxim Shalygin componeerde voor Festivals for Compassion Drop after Drop dat in een breed scala aan bezettingen kan worden uitgevoerd. Zijn steunbetuiging aan Oekraïne en oproep tot vrede is door festivals wereldwijd uitgevoerd. Een van de mooiste versies klonk tijdens de Cello Biënnale met de vijf cellisten Alexander Warenberg, Ella van Poucke, Lidy Blijdorp, Kalle de Bie en Anastasia Feruleva.

Over zijn stuk schreef Shalygin: “Sinds de eerste dag van de oorlog in Oekraïne, heeft een vreselijke pijn zich in mij genesteld. Telkens als ik mijn ogen sluit, wil ik wakker worden uit deze vreselijke droom … maar helaas, het is geen droom. In Drop after Drop heb ik mijn pijn gegoten, en de herinneringen aan mijn kindertijd, toen mijn familieleden me vertelden over de oorlogsjaren en oorlogsliederen zongen. Ik hoor die liederen weer in mij en ik wou dat ze ophielden.”

Jacob Ter Veldhuis – Paradiso

In het derde deel van zijn Divina Commedia – het Paradijs – schilderde Dante een visioen van licht en gelukzaligheid. Het inspireerde Jacob TV tot zijn video-oratorium Paradiso, dat in 2001 veel opzien baarde. Hij deinsde niet terug voor suikerzoete klanken. Jacob TV verwerkt in zijn stukken graag samples en laat onder andere de de crew van een Apollo-ruimtevlucht en een hysterische televisiedominee aan het woord. De directie van het internationale label Chandos vond het een van de beste nieuwe stukken in jaren en legde het vast op video en cd.

Kris Oelbrandt – Vredescantate

Kris Oelbrandt schreef zijn Vredescantate in 1918, precies honderd jaar na het eind van de Eerste Wereldooorlog. Hij toonzette drie teksten. De eerste tekst is een reflectie op het moment in de bijbel waarop Petrus het oor van een soldaat afhouwt en Jezus dat onmiddellijk weer geneest. Wat waren de gevoelens van die soldaat? De tweede tekst drukt de wens uit van ieder mens om tot liefde in staat te zijn, en tegelijk het inzicht dat dit zo moeilijk is en zo vaak mislukt. De derde tekst beschrijft de hoop als het kleine zusje midden tussen haar twee grotere zussen loopt. Een moment van geloof en liefde.

Caroline Ansink – Die Kind

Caroline Ansink zette Die Kind op muziek. Een iconisch gedicht van dichteres Ingrid Jonker. In 1960, in het Zuid-Afrika van de apartheid, wordt een kind doodgeschoten. Ingrid Jonker verwoordde haar gevoelens. Het gedicht kreeg een iconische status nadat Nelson Mandela het had voorgedragen tijdens de eerste zitting van het democratisch gekozen parlement in 1994. Die Kind is een aanklacht tegen geweld, maar biedt ook hoop op vrede voor latere generaties.

Jesse Passenier – Division

Met zijn compositie Division geeft Jesse Passenier het woord aan de bevrijders van de stad Den Bosch, die 75 jaar geleden zes hevige dagen strijd leverden om vrede te brengen. Dit waren de soldaten van de 53rd Welsh Infantry Division, een legerdivisie met vooral Welshe soldaten, waarvan enkelen hun emoties uitten en ervaringen beschreven in dichtvorm. Jesse Passenier zette die gedichten op muziek. Ze worden vertolkt door zanger Ruben Hein die ook een gedicht heeft aangedragen van zijn vader, die tijdens de oorlogsjaren moest onderduiken.

Jesse Passenier – Fight for Life

Met deze muziek wil Passenier naar eigen zeggen de strijd aangaan voor het licht, “figuurlijk bedoeld als energie, kracht, goedheid, het belichten en daarmee uitbrengen en tonen van kleur, helderheid scheppen en warmte bieden. De inzet is het respecteren van elkaar in volle diversiteit. De compositie zet de schijnwerpers op de heldere, soms warme vibrafoon en de klank van houten staven van de marimba. Het spel van licht, lichtweerkaatsing en het teweegbrengen van kleurtonen wordt gevangen in spectraal-achtige harmonieën, rijk aan twinkelende boventonen, en vloeiende beweging.”

Job Chajes – Do Something Now

Job Chajes is veelzijdig, en onder andere de vaste componist van de Amsterdam Klezmer Band. Met zijn Job Chajes Sextet maakte hij een mooie cd: Do Something Now. Een toepasselijk motto voor deze playlist.

Anders Jallén – Human Rights’ Oratorio

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens vormt een belangrijke basis voor wereldvrede en beschaving. Anders Jallén zette de Verklaring op muziek in zijn Human Rights’ Oratorio.

Sergey Akhunov – Prayer for Peace

Sergey Akhunonv groeide op in Kyiv waar hij studeerde aan het conservatorium. Hij verhuisde naar Moskou en schreef met motieven uit Samuel Barbers ‘Adagio for Strings‘ een stil protest tegen de oorlog in Oekraïne. Maarten van Veen dirigeert het DoelenEnsemble.

Alfred Momotenko – To the Silence

To the Silence van Alfred Momotenko is een compositie voor strijkorkest, opgedragen aan de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Het werk bestaat uit twee delen: 'Face of Tragedy' en 'Face of Hope'. Het evolueert van een tragische stemming naar hoopvol licht. Hoop op vrede, verrijkt met lyriek, elegantie en originele Oekraïense melodieën. Igor Gruppman, voormalig concertmeester van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, dirigeert het Megaro Youth Symphony Orchestra.