Verslag
10 Jaar Splendor: een muzikaal spektakel in Carré
Precies 10 jaar bestaat het Amsterdamse muziekcollectief Splendor. Het werd zaterdag 23 september groots gevierd met het gala ‘Sonic Circus’ in Theater Carré. Het voormalige badhuis waar Splendor is neergestreken is nu een veelzijdig muziekpand, maar relatief klein. Maar wat een grote organisatie is het toch. Dat besef drong door bij de concertbezoeker die de tientallen Splendor-musici in de ring zag zitten, voor een publiek dat bestond uit een ruime afvaardiging van 1.200 leden, die introducees hadden meegenomen. De veelzijdigheid van Splendor was te horen en te zien in een vlekkeloze show. Charlie Crooijmans zat in Loge 4 en doet verslag.
Een geslaagd muzikaal experiment
Voordat het Sonic Circus van Splendor losbarstte, vulde een kakofonie van geluiden de ruimte: muzikanten stemden hun instrumenten en het publiek stroomde binnen. De zaal zat afgeladen vol. De ronde vloer was bezaaid met informeel geklede muzikanten, gezeten op stoeltjes en banken. De strijkers, blazers, vocalisten, accordeon, bandoneon en anderen zaten klaar. Alleen de slagwerkers stonden, opgesteld bij de gongs, op het achterpodium. Drie pianisten - Antonii Baryshevskyi, Daria van den Bercken en Gerard Bouwhuis - zaten samen achter één vleugel. Hun samenspel, gecombineerd met de gongs en het licht, zorgde voor een bombastisch startschot. Claron Mc Fadden nam vervolgens het voortouw met het SplendOrkest, met het lied Suspends Ta Brillant Carrière van Rameau.
Mattijs van de Woerd, de gastheer van de avond, was het toonbeeld van een circusdirecteur, compleet met een statige witte hoed. Hij luidde de avond in en stak de loftrompet over het goed gelukte muzikale experiment van Splendor. Het programma van de avond bood een mix van nieuwe stukken, klassieke stukken en stukken die voor de gelegenheid waren geschreven. De flow zat er goed in, met steeds weer de spotlights op de muzikanten die aan de beurt waren, en de muziek was een uitgebalanceerde opeenvolging van klassiek en hedendaags. Soms speelde het hele orkest, dan weer soleerde een muzikant of trad een kleiner ensemble op de voorgrond. Hoewel de akoestiek soms zorgde voor een samensmelting van geluiden, bleven alle instrumenten helder en onderscheidend.
Struikrovers met mondkapjes
Na de sfeervol swingende Cumbia van Michael Moore, klonk het lied Luna Rossa van Claudio Villa met de kopstem van Jonatan Alvarado en het kleine ensemble SplendOrkest. Julija Hartig op viool voerde samen met Reineke Broekhans een hedendaags stuk van Veliko Nebadic heel dynamisch en speels uit. Het werk van Felix Schlarmann, Landscapes, werd gespeeld door het SplendOrkest en had een prachtige opbouw. Het zoemkoor uit Madama Butterfly van Puccini, uitgevoerd door het SplendOrkest, kreeg dankzij het rode licht een kerstsfeer. Die sfeer sloeg om tijdens de spannende solo van Tony Roe op piano en electronics.
De circusdirecteur nam opnieuw het woord en vertelde het verhaal van de coronaperiode die bijna het einde betekende van Splendor. Maar na twee dagen lockdown hingen er al webcams in de zalen en kon het publiek op afstand alsnog genieten van de optredens. Na verloop van tijd mocht het publiek ook weer live aanwezig zijn – “als struikrovers met mondkapjes” en op afstand van elkaar. Dan verschijnen twee in goud en wit verklede paradijsvogels aan weerszijden van het podium die ongemakkelijk naar elkaar toe dansen en weer van elkaar af gaan; had dat iets te maken met een ritueel?
Handacrobatiek op de vleugel
Antonii Baryshevskyi, Daria van den Bercken, Gerard Bouwhuis speelden met z'n drieën Circus Galop van Marc-André Hamelin in een razend tempo waarbij de handen over elkaar heen buitelden. Een sterk staaltje handacrobatiek op Charlie Chaplin-achtige muziek. De Componist des Vaderlands, Martin Fondse, bracht met het driedelige Zilver een eerbetoon aan verzetsheld Jan Zwartendijk, die in de Tweede Wereldoorlog duizenden Joden heeft gered door hun visa te verstrekken. Hij is bij zijn leven nooit geëerd als held, zelfs berispt als ambtenaar omdat hij zich niet aan het protocol had gehouden. Gelukkig is het postuum goedgemaakt en kregen zijn kinderen op 90-jarige leeftijd een medaille. De baritonsax van Ties Mellema had in dit stuk een prachtige ingetogen rol.
Vervolgens hoorden we spoken word van Marc Alberto en Claron McFadden in een improvisatie in het donker. Het Roctet speelde vervolgens Presto uit Strijkoctet in Es van Felix Mendelssohn, een pittige, puntige en delicate uitvoering. Een goede reden om voortaan ook de klassieke concerten in Splendor te bezoeken.
Waarom zijn we hier?
Nora Fischer en Marnix Dorrestein, die eerder renaissance-liederen hebben omgezet voor zang en elektrische gitaar, waagden zich dit keer aan een lied van Kurt Weill. Rondom in Carré ter hoogte van de loges stonden lessenaars klaar voor de Aria van John Cage. Ook in loge 4. Het is een hilarisch stuk. Alle geluiden uit een mens te halen zijn ware te horen, van sereen tot grunge, en op een gegeven moment met de ogen dicht leek het wel alsof de circusdieren weer terug in theater Carré waren.
Op het hoofdpodium stond Deus ex Machina klaar voor Una Paloma Especial van Akim Moiseenkov, een stuk vol intense geluids- en lichteffecten, percussie, tapdans en schrille fluittonen. Na deze heerlijke uitbarsting was het tijd voor Sjostakovitsj. Pianiste Daria van den Bercken voerde samen met het SplendOrkest het fraaie Andante uit het Tweede pianoconcert in het zacht rode licht. De muzikanten die niet hoefden te spelen, zag je genietend luisteren.
Tony Roe kroop weer achter de vleugel en speelde eerst samen met de blazers en de rest viel later in. De vocalisten die niets te doen hadden, bewogen hun armen alsof er een rapper was of dansten achter in de schaduw. Deze feeststemming werd versterkt door de spreekstalmeester die zich hardop afvroeg waarom we hier nu eigenlijk echt bij elkaar zijn. Voor de booze natuurlijk! Mattijs zong vervolgens het ouderwetse, vrolijke en swingende stuk Bassic Quartet/Mr. Booze. Dit had een spetterend einde kunnen zijn dat het publiek had kunnen leiden naar de bar. Maar het was nog niet afgelopen.
De cirkel is rond
Shishani en Karima El Fillali verschenen met het mooie Baraka van Shakuar samen met het SplendOrkest en tapdanser Marije Nie. Het was een mooi lied maar soms wat onrustig door de grootte van het orkest. Het verstilde einde met alleen de interlocking zang van Shishani en Karima was een magisch moment.
Om de cirkel rond te maken, zong Claron McFadden samen met Vox Humana, Deus ex Machina en SplendOrkest Suspends Ta Brillant Carrière 2 van Rameau. Het publiek stond na afloop als één man op voor een staande ovatie. Als toegift en allerlaatste act speelde het SplendOrkest Reisefieber/Hapsap van Willem Breuker. Als Breuker nu zou leven, zou hij ongetwijfeld een Splendor-muzikant zijn geweest.
Het was een prachtige avond, een schitterend feest. Hopelijk heeft Splendor weer veel nieuwe leden verwelkomd.