Stadscomponist Zwolle
Vragen aan Toon Hagen
Toon Hagen is Stadscomponist van Zwolle. Zijn muziek staat tijdens de Dag van de Componist 2024 volop in de schijnwerpers. Tijdens het Stationsconcert klinkt zijn gloednieuwe Stadslied. In het slotconcert staan meerdere werken van hem op het programma. Hij is ook actief als stadsorganist en als dirigent van meerdere ensembles in de stad. Wij vroegen hem naar zijn connectie met Zwolle en naar de muziek die hem inspireert.
Wat is jouw connectie met Zwolle?
Ruim 25 jaar geleden werd ik in Zwolle benoemd als organist van de Grote of Sint Michaëlskerk. In deze kerk staat een indrukwekkend en monumentaal barokorgel, gebouwd in 1721 door de familie Schnitger. Daar verzorgde ik vele concerten met muziek van de barok tot nu. Het orgel is voor mijn werk als componist een grote bron van inspiratie. Na een aantal jaren werd ik ook dirigent van de Michaëlscantorij. Voor dit inspirerende koor heb ik veel muziek geschreven, zoals liedzettingen, motetten en grotere composities.
Voor de cantatediensten was ik betrokken bij de oprichting van het orkest Musica Michaelis in 2008. Dit eerste professionele Zwolse orkest is een steeds grotere rol gaan spelen in mijn compositorische ontwikkeling.
De afgelopen jaren schreef ik meerdere substantiële werken voor de ensembles waaraan ik verbonden ben, zoals de herdenkingscantate Koester de namenen een Lukas Passie voor koor, solisten en orkest. Dit jaar ging mijn Paasoratorium in première.
Hoe inspireert Zwolle jou?
De ontmoetingen met musici en concertbezoekers en het musiceren hebben mijn persoonlijke en muzikale wereld verruimd en verrijkt. Zowel in het spelen als in componeren gaat het bij mij vaak om 'het in muziek delen' van wat mensen meemaken. Ik componeer graag voor Zwolse musici, zoals de pianiste Philine Coops en de celliste Corien Kok. Ook de samenwerking met Eugene van Bohemen, dirigent van het Overijssels kamerkoor, heeft mij altijd enorm geïnspireerd.
Hoe verwerk je dat in jouw composities?
De omgang met de verhalen uit mijn omgeving en het verwerken daarvan, is mijn compost voor het componeren. Hoe het precies werkt, weet ik niet. Ik schrijf voor mensen en probeer daarbij zoveel mogelijk in een herkenbare taal te schrijven waarin men zich herkent. Het is voor mij essentieel om trouw te blijven aan iets natuurlijks. De zoektocht naar authenticiteit en integriteit vormt voor mij een belangrijk onderdeel van mijn muzikale geweten en het componeerproces.
Welke muziek inspireert jou?
Indrukwekkend waren Drumming, Tehillim en Music for 18 musicians van Steve Reich in Vredenburg. Ook de orgelwerken die ik zelf speel hebben mijn muzikale geweten gevormd, van Jan Welmer, Jehan Alain en Bach. Nederlandse artiesten die mij in de loop der jaren hebben geïnspireerd, zijn Ramses Shaffy, Herman van Veen en Toon Hermans. Onlangs ontdekte ik de toetsenist Nico Brandse, die helaas is overleden. Favoriete Nederlandse componisten zijn voor mij Simeon ten Holt (Lemniscaat), Hoite Pruiksma (It lân fan no), Bob Zimmerman (zijn filmmuziek bij De nieuwe wildernis), Mayke Nas (Down to the Rabbithole) en Bert Matter. Ook inspirerend zijn voor mij de natuur en de omgang en het verzorgen van paarden.
Simeon ten Holt – Lemniscaat
Bob Zimmerman – De nieuwe wildernis
Hoite Pruiksma – It lân fan no
Mayke Nas – Down the Rabbit Hole
Meer 4
over het stadslied, Zwolle en de Dag van de Componist