12 Eludes

De titel Elude is afgeleid van het engelse werkwoord to elude = op sluwe of behendige wijze ontwijken (Penguin Reference 2001), dat als zelfstandig naamwoord het woord elusion heeft. De componist koos er echter voor om voor deze muziek het nieuwe zelfstandig naamwoord Elude te creëren, in assonantie met Prelude en woorden zoals Postlude, Interlude, enzovoort. Dus, zoals pre-lude voorspel betekent, inter-lude tussen-spel, en post-lude naspel betekent, betekent e-lude eromheen-spel. Deze muziek speelt buiten en rond tonale, modale en atonale systemen, zelfs buiten een enkele stijl, en betreedt en verlaat dergelijke muziek naar believen, zonder ooit volledig gebonden te zijn aan elke set van formules en conventies. Precies daarom zijn er 12, elk in zijn unieke toonsoort, en niet 24, zoals in toonsoorten (majeur en mineur apart), zoals het geval is in soortgelijke klaviercollecties van Bach, Chopin en Shostakovitsj. De 12 Eludes hebben elk hun eigen manier om buiten de modus en toonsoort te spelen, gebruikmakend van een eenvoudige, technisch meestal tweestemmige, zetting.

De zetting is technisch meestal tweestemmig, wat een meer open ruimte in de harmonische klank laat, omdat alle overbodige tonen zijn weggelaten. Deze klank, gecreëerd door de open intervalstructuur van het werk als geheel, resulteert in een transparante klank en een unieke harmonie. De contrapuntische partituur is op een beknopte en precieze manier geschreven om deze openheid en transparantie te bereiken. Bovendien maakt de precieze plaatsing van een rijkdom aan toonhoogtes binnen het tijdsbestek van elke frase verschillende parallelle en gelijktijdige harmonische interpretaties mogelijk. De tonale oren kunnen verschillende tonale implicaties horen, terwijl de meer modaal getrainde oren beter in staat zullen zijn om enkele modale suggesties en betekenissen op te pikken, allemaal vervat in deze volledig chromatische muziek. Deze polysemie is bedoeld en ligt ten grondslag aan het oorspronkelijke idee van de Eludes: een gemeenschappelijke realiteit voor een publiek, maar met een werkelijk grote verscheidenheid aan ervaringen en interpretaties, zowel emotioneel als technisch.

Ellyne Wieringa

Ellyne Wieringa is een getalenteerd pianiste en veelgevraagd soliste en kamermusicus. Haar optredens worden geprezen om hun gevoeligheid in spel en warmte in klank en communicatie. Ellyne ontving diverse prijzen en beurzen, waaronder van Stichting Eigen Muziekinstrument, Willem Mengelbergfonds, Jeunesses Musicales Deutschland, Grote Kamermuziekprijs (finalist), Goodmesh Concours (halve finalist met eervolle vermelding). Als pianiste reageert Ellyne op creatieve samenwerkingen en geeft ze in het bijzonder aandacht aan onderbelichte Nederlandse componisten en hun werken.